Xã Khúc Thừa Dụ

Lễ hội Đền thờ Khúc Thừa Dụ năm 2025 là lễ hội được tổ chức tưởng niệm 1.118 năm ngày mất Anh hùng dân tộc Khúc Thừa Dụ (23/7 năm Đinh Mão - 23/7 năm Ất Tỵ), và là lễ hội quy mô cấp xã được tổ chức sau khi xã Khúc Thừa Dụ được sáp nhập, thực hiện mô hình chính quyền hai cấp. Đây cũng là lễ hội được nhân dân và du khách mong chờ để dâng nén hương thơm tri ân công đức những bậc tiền nhân đã có công dựng nước và giữ nước.

Đền thờ Khúc Thừa Dụ nằm tại thôn Cúc Bồ, được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia năm 2014. Đền thờ 3 vị anh hùng dân tộc họ Khúc: Khúc Thừa Dụ, Khúc Hạo, Khúc Thừa Mỹ - những người có công đầu mở nền tự chủ cho dân tộc Việt Nam từ Thế kỷ X, chấm dứt ách đô hộ hơn 1.000 năm của phong kiến phương Bắc. 

Theo lịch sử ghi lại, Đầu thế kỷ thứ X, nhân lúc nhà Đường suy yếu, Khúc Thừa Dụ, một hào trưởng có uy tín, ảnh hưởng lớn trong vùng, xuất thân ở đất Hồng Châu (nay là xã Khúc Thừa Dụ - Thành phố Hải Phòng) đã dấy binh khởi nghĩa, đánh chiếm phủ Tống Bình - Đại La, tự xưng là Tiết độ sứ, đứng lên cai quản đất nước. Sau khi Khúc Thừa Dụ mất, con trai ông là Khúc Hạo lên nắm quyền, thực hiện nhiều cải cách quan trọng, góp phần ổn định và phát triển đất nước. Khúc Hạo mất, con trai Khúc Thừa Mỹ lên thay. Do giặc Nam Hán mạnh nên Khúc Thừa Mỹ bị thất thủ. Tuy ba đời của dòng họ Khúc nối nghiệp lãnh đạo nước ta trong chưa đầy 30 năm, nhưng đã để lại một mốc son trong lịch sử dân tộc. Đó là thời kỳ đặt cơ sở cho nền độc lập, tự chủ và thực hiện những cải cách quan trọng.

Để tri ân người có công đầu dựng nền tự chủ cho dân tộc, năm 2004, tỉnh Hải Dương (cũ) đã xây dựng Đền thờ Khúc Thừa Dụ; và khánh thành, đưa công trình vào khai thác sử dụng năm 2009. Nhân dân lấy ngày mất của Tiên chúa Khúc Thừa Dụ (ngày 23 tháng 7 âm lịch) làm ngày tổ chức lễ hội hàng năm. Đây là dịp để tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu về thân thế, sự nghiệp của Anh hùng dân tộc Khúc Thừa Dụ cũng như giá trị văn hoá tiêu biểu của lễ hội; đồng thời giáo dục truyền thống yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, bồi đắp đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc; nâng cao ý thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, Nhân dân và du khách thập phương trong việc giữ gìn và phát huy giá trị di sản văn hóa của Di tích đền thờ Khúc Thừa Dụ.

Lễ hội Đền thờ Khúc Thừa Dụ năm 2025 được tổ chức trong 03 ngày, từ ngày 12 đến ngày 14/9/2025 (tức ngày 21, 22 và 23 tháng 7 năm Ất Tỵ). Là lễ hội quy mô cấp xã được tổ chức sau khi sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp; do vậy công tác tổ chức lễ hội được xã triển khai, chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo, bài bản, và đồng bộ; đảm bảo yêu cầu trang trọng, an toàn, vui tươi, lành mạnh, tiết kiệm, có tính giáo dục cao; huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự hưởng ứng tham gia tích cực của Nhân dân địa phương.

Bên cạnh thực hiện các nghi lễ truyền thống như: lễ khai quan tịnh đền, lễ cáo yết, đánh trống khai hội, đọc chúc văn, dâng lễ vật, dâng hương, lễ tạ…Phần hội, xã chú trọng tổ chức nhiều hoạt động vui chơi, văn hoá, thể thao hấp dẫn như: hội thi gói bánh chưng, cờ tướng, pháo đất, bóng chuyền hơi, các trò chơi đập niêu đất, nhảy bao bố...Và lần đầu tiên trong lễ hội, xã đưa tiết mục múa rối cạn của Phường rối nước Hồng Phong biểu diễn. Đặc biệt vào tối ngày 12/9, từ lúc 19h30 - 21h30 sẽ diễn ra Chương trình nghệ thuật (Nhà hát Chèo Việt Nam biểu diễn vở Chèo “Mẫu ngự trời Nam”, chuyển thể từ tác phẩm Dạ Khúc Quỳnh Hoa” của tác giả Tiến sĩ Khúc Minh Tuấn - Nguyên Chủ tịch Hội đồng gia tộc họ Khúc Việt Nam). Tối ngày13/9, tổ chức chương trình Giao lưu văn nghệ với các tiết mục ca múa nhạc chọn lọc, đặc sắc của Hội đồng gia tộc họ Khúc Quảng Ninh và xã Khúc Thừa Dụ, hứa hẹn đem đến cho khán giả những cảm xúc ấn tượng, khó quên. Trong khuôn khổ lễ hội còn trưng bày các sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng của xã, của con em họ Khúc và các xã lân cận. 

Thời điểm hiện tại, công tác chuẩn bị cho Lễ hội đang được UBND xã và Ban quản lý Đền khẩn trương hoàn tất, đảm bảo Lễ hội diễn ra thành công. Các điều kiện cơ sở vật chất, trang trí, khánh tiết, công tác đảm bảo an ninh trật tự, phòng chống cháy nổ, an toàn vệ sinh thực phẩm đã được chuẩn bị chu đáo, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu của Nhân dân và du khách thập phương đến tham gia các hoạt động của Lễ hội. Ngoài ra, để đảm bảo cảnh quan môi trường và an toàn giao thông trong suốt thời gian tổ chức lễ hội; từ ngày 10 đến ngày 14 tháng 9 năm 2025 (tức từ ngày 19 đến ngày 23 tháng 7 năm Ất Tỵ), UBND xã yêu cầu các phương tiện tạm dừng hoạt động chở nguyên vật liệu xây dựng trên tuyến đường trục xã từ đường tỉnh 396 đến giáp đê sông Luộc khu vực đền thờ Khúc Thừa Dụ. 

Lễ hội đền thờ Khúc Thừa Dụ được xem là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, phản ánh nét đẹp văn hóa truyền thống; đồng thời mang tính giáo dục đạo đức, lối sống, gắn kết tinh thần cộng đồng. Đây cũng là dịp quảng bá tiềm năng văn hóa, du lịch, hình ảnh đất và người xã Khúc Thừa Dụ, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn xã. Với nhiều nét văn hoá đặc sắc mang giá trị truyền thống, tâm linh, và với sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt, hứa hẹn Lễ hội Đền Khúc Thừa Dụ năm 2025 sẽ đem đến những hoạt động vô cùng hấp dẫn, mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc, thực sự là “điểm hẹn văn hóa tâm linh” của Nhân dân và du khách.